Khi mua 1 gói cà phê, các bạn sẽ để ý đến
thông tin gì? Cọ thường tìm thông tin về giống cà phê, cách sơ chế, độ
rang, kiểu pha và ngày rang vì những yếu tố này có những ảnh hưởng rất lớn đến
hương vị cà phê khi uống.
Tuy nhiên trên thực tế, thông tin trên bao bì lại đa
dạng hơn rất nhiều và hiểu rõ những thông tin này sẽ giúp bạn lựa được gói cà
phê yêu thích trong muôn vàn lựa chọn đấy. Hôm nay chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu
những thông tin cơ bản này nhé.
1/
Coffee Name (Tên sản phẩm): 1 cách để phân biệt nhiều
dòng sản phẩm khác nhau của cùng 1 thương hiệu. Tên sản phẩm thường sẽ liên
quan đến tính chất của sản phẩm, ví dụ như “Metal” từ thương hiệu Hyper, ám chỉ
vị cà phê rất đậm (100% Robusta rang đậm) dùng pha Phin, hoặc “Ethiopia Sidamo
Aleta Wondo” từ Rocanini chỉ ra tên giống và vùng cà phê được dùng cho pha
drip.
Tên sản
phẩm cơ bản
|
2/ Country/ Region /
Cooperative – Farm - Producer (Quốc gia / Vùng trồng / Công ty): Thông tin thường thấy trên bao bì của các
thương hiệu Specialty. Mỗi quốc gia, vùng trồng hay công ty sản xuất sẽ gợi lên
những đặc tính hương vị khác nhau của sản phẩm.
Quốc gia: Guatemala, Ethiopia, Việt Nam… mỗi quốc gia sẽ gợi lên
những hương vị khác nhau. Ví dụ như khi nhắc đến Ethiopia sẽ gợi lên vị chua
cam chanh (citrus), hương hoa(floral). Hay Guatemala và Việt Nam sẽ là vị hạt
(Nutty), sô cô la (Cholcolate)… Tuy nhiên thông tin này rất chung chung nên
trên bao bì thường sử dụng những thông tin chi tiết hơn như “Vùng trồng”,
ví dụ như Ethiopia sẽ có 3 vùng trồng cà phê phổ biến Yirgacheffe, Sidamo và
Harrar hay Việt Nam sẽ có Lạc Dương, Cầu Đất. Chi tiết hơn nữa sẽ là Hợp
tác xã sản xuất như Kenya Asali thì Asali sẽ là tên công ty nhưng lại
trồng ở vùng Thika, giống như Việt Nam cũng có làng K’ho ở Lạc Dương. Tất
nhiên, cùng 1 giống cà phê nhưng Vùng trồng hay Công ty khác nhau sẽ cho ra
những hương vị khác nhau. Do đó thông tin này rất được quan tâm trên bao bì.
Các vùng
trồng cà phê phổ biến
|
3/ Species (chủng loại) / Varietals (giống): 2 khái niệm này thường gây tranh cãi khi
mỗi nơi sử dụng mỗi khác. Nhưng có thể hiểu nôm na, Chủng loại bao
gồm 2 loại cà phê chính là Arabica và Robusta. Robusta thường sẽ đắng và ít
chua hơn, ngoài ra hương và vị cũng đơn giản hơn Arabica. Còn Giống sẽ
chi tiết hơn bao gồm các loại Arabica như Typica, Bourbon, Catuai, Pacamara…
Nhắc đến giống, người sành cà phê sẽ nghĩ ngay đến khái niệm “Single
Origin” đây cũng là 1 khái niệm hay nhầm lẫn khi nhiều người cho rằng
“Single Origin” ám chỉ 1 giống Arabica duy nhất như Typica hoặc Bourbon trong 1
gói cà phê, còn “Blend / Mixed” sẽ bao gồm nhiều giống khác nhau như Typica,
Bourbon, Catimor trong cùng 1 bao. Khái niệm này không sai, tuy nhiên trên thế
giới, Single Origin là 1 khái niệm rất rộng, có thể đại diện cho 1
giống hạt, 1 vùng trồng, 1 nông trại, 1 hợp tác xã, thậm chí là cả 1 quốc gia.
Ví dụ như cà phê từ làng K’ho có thể gọi là Single Origin, vì hạt cà mang đặc
tính riêng biệt của vùng đất và con người nơi đây mà nơi khác không có được.
Thông
tin cà phê K'ho
|
4/ Altitude / Elevation (Độ cao): Thông tin về độ cao
cũng giúp gợi nên những hương vị khi uống như đối với Arabica - trồng càng cao
(1500m trên mực nước biển (masl)) thì có độ chua cao, hương vị sẽ đa dạng,
trong khi ở độ cao thấp (1300m masl), hạt sẽ có hương vị đơn giản
hơn như vị hạt (Nutty) . Tất nhiên thông tin này thường chỉ mang tính
tương đối.
5/ Process (Kiểu sơ chế):Có nhiều kiểu sơ chế như Honey, pulp
natural, semi – washed, wet hulling vv Cùng 1 giống cà phê nhưng
các kiểu sơ chế này sẽ cho ra những hương vị khác nhau. Ví dụ như Ethiopia
Sidamo sẽ có cả 2 loại sơ chế ướt (washed/wet) và khô (Natural). Nói chung, sơ
chế khô sẽ mang lại body dày và ít chua hơn, trong khi chế biến ướt sẽ giúp
mang lại vị chua đa dạng, và khi uống sẽ “clean” hơn.
6/ Profile / Roast level (Độ rang): Nếu thông tin là light roast (Rang
nhạt), ngầm hiểu cà phê khi pha ra sẽ có độ chua cao và ít đắng, ngược lại Dark
Roast (rang đậm) ám chỉ vị cà khi uống sẽ rất đắng và không chua. Ngoài ra,
thông tin này còn giúp chúng ta lựa chọn dụng cụ pha tương ứng, như rang nhạt
hợp với pha drip, trong khi đậm nên dùng cho Espresso hay phin. Đây là
thông tin mang tính tham khảo vì quan niệm về độ rang của mỗi nhà rang và người
uống sẽ khác nhau (đậm của người này nhưng lại nhạt của người kia).
7/ Taste note / Flavor (Hương vị): Miêu tả hương vị đặc trưng của loại cà
phê mà chúng ta sẽ uống. Thông tin này thường áp dụng cho các hạt cà phê
Specialty vì hương vị phức tạp của chúng. Ví dụ như hạt Kenya của Drift Away sẽ
có note: grapefruit, jasmine, juicy và peach. Đây cũng là đặc điểm làm cho cà
phê trở nên thú vị khi mỗi loại hạt sẽ có những tính cách rất khác nhau, và dĩ
nhiên sẽ có những đối tượng khách hàng trung thành riêng. Trên thực tế, thông
tin cũng chỉ mang tính tham khảo vì mỗi người sẽ có những cảm nhận khác nhau về
hương vị khi thưởng thức.
Miêu tả
hương vị
|
8/ Story: Thông tin về vị trí địa lý như vườn, thổ
nhưỡng, khí hậu, loại hạt, cách sơ chế đặc biệt và đôi khi câu chuyện sẽ mang
đến sự khác biệt thú vị cho loại hạt mà bạn đang uống.
Câu
chuyện cà phê từ Colombia
|
9/ Brewing / Use for /
Roast for (Kiểu pha): Chỉ ra loại cà phê này sẽ phù hợp nhất cho kiểu pha nào, Ví dụ như
dùng cho pha Filter (Pour Over / Immersion), hay Espresso… và các kiểu pha cũng
tương ứng với các độ rang đậm nhạt khác nhau.
10/ Roasted on / Roasted day: Ngày rang hay đóng gói. Thông tin này
rất quan trọng vì cà phê sẽ ngon hơn khi còn mới, nhưng mới quá cũng không tốt
do còn Gas (Co2) nhiều sẽ ảnh hưởng đến hương vị khi uống. Nếu dùng cho
Espresso, nên ủ 7-10 ngày sau khi rang để hương vị cà phê được phát triển đầy
đủ. Còn cho pha Drip, có thể sử dụng sớm hơn.
11/ Net Weight / Weight: Trọng lượng của gói cà phê.
Robusta thì ít chua, light roast thì chua, dark roast thì đắng. Bác cho em hỏi không biết nếu robusta rang nhạt thì nó như thế nào nhỉ? =)) Và so với Arabica rang đậm thì có khác nhau gì không?
ReplyDeletep/s: bài viết rất chi tiết, cảm ơn ad.
Robusta nếu sơ chế tốt sẽ có vị chua nhẹ của trái cây, sẽ có vị hạt (Nutty) và ngũ cốc (Cereal) nhiều. Còn Ara rang đậm tuỳ vào giống sẽ khác nhau nhưng thường sẽ có vị đắng nhiều, hương vị caramel hoặc Sô cô la rõ nét và có thể có vị cay hoặc khét nếu rang quá đậm. Hi vọng giúp được bạn.
Deletecảm ơn ad.
DeleteAnh chị em có nhu cầu đèn trang trí quán cafe xin mới ghé thăm
ReplyDelete